Η αρχιτεκτονική των Ζαγοροχωρίων: αυθεντική και ξεχωριστή

Το Ζαγόρι αποτελεί μία περιοχή στην Ήπειρο και συγκεκριμένα στην οροσειρά της Πίνδου. Το όνομα είναι σλάβικο και προέρχεται από τις λέξεις Za  και gora που σημαίνει “πίσω από το βουνό”. Περιλαμβάνει 46 πανέμορφα χωριά με σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής, λιθόστρωτα καλντερίμια, όμορφα ξακουστά γεφύρια που άλλοτε γεφύρωναν το δίκτυο των ποταμών και παραποτάμων της περιοχής και σήμερα αποτελούν χαρακτηριστικό αξιοθέατο και τέλος καταπληκτική φύση που τα πλαισιώνει. Επιπλέον η χαράδρα του Βίκου αποτελεί μία βαθειά φυσική τομή στο τοπίο, θέαμα που κόβει την ανάσα. 

Το Ζαγόρι γεωγραφικά διακρίνεται σε τρεις ενότητες, το ανατολικό, το Δυτικό και το Κεντρικό Ζαγόρι. Όλα τα χωριά είναι μονοκεντρικά. Έχουν μόνο ένα κέντρο, το μεσοχώρι (πλατεία), που λόγω θέσης συγκεντρώνει όλες τις δημόσιες χρήσεις, την Εκκλησία, το σχολείο, το καφενείο. Είναι το όριο που χωρίζει το κάθε χωριό σε πάνω και κάτω μαχαλά. Γύρω αναπτύσσονται τα σπίτια και εκεί καταλήγει το δίκτυο δρόμων και πεζοδρόμων που ακολουθούν το φυσικό ανάγλυφο του εδάφους. Στην πλατεία πρωταγωνιστεί ο αιωνόβιος πλάτανος που με το πλούσιο φύλλωμα και την απολαυστική σκιά της προσδίδει μοναδικό χαρακτήρα.

koukouli central square

Από αρχιτεκτονική πλευρά χαρακτηριστικό όλων των Ζαγοροχωρίων αποτελεί η ενσωμάτωση τους στο φυσικό περιβάλλον, από το οποίο αντλούνται τα δομικά υλικά, πέτρα και ξύλο, η δωρικότητα των μορφών και η εξασφάλιση προστασίας από τις δύσκολες σκληρές καιρικές συνθήκες, αλλά και από εχθρικές επιδρομές.

Όλα τα Ζαγορίσια σπίτια αποτελούνται από το κυρίως κτίσμα, τα βοηθητικά κτίσματα και την αυλή που περιστοιχίζεται από ψηλό πέτρινο μαντρότοιχο. Η προσπέλαση στην αυλή γίνεται από ξύλινη αυλόπορτα σκεπαστή με δίρριχτη ή τετράριχτη στέγη και μπάρες ασφαλείας στην εσωτερική πλευρά. Στον αυλόγυρο μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει την τέχνη της ξερολιθιάς από τους τοπικούς μάστορες.

Zagori courtyard entrance door

Το Ζαγορίσιο σπίτι είναι διώροφο ή τριόροφο εφόσον προκύπτει από την κλίση τους εδάφους. Η τοιχοποιία κατασκευάζεται από τοπική πέτρα, η απόχρωση της οποίας εξωτερική  διαφοροποιείται κατά περιοχή. Το πάχος της κυμαίνεται από 50-70 εκ. και είναι ανεπίχριστη. Η επικάλυψη γίνεται με στέγη, συνήθως τετράριχτη με ξύλινα ζευκτά και σχιστόπλακα. Το ξύλο χρησιμοποιείται άφθονα ή περιορισμένα ανάλογα αν η περιοχή έχει διαθέσιμη ξυλεία ή όχι, για οροφές, κουφώματα, πατώματα. Η χρήση χρώματος είναι περιορισμένη, μηδενική στις όψεις και εσωτερικά όπου υπάρχει σοβάς βάφεται λευκός ή ώχρα.

Οι όγκοι των κτισμάτων είναι λιτοί, αυστηροί, γεωμετρικοί χωρίς εξωτερική διακόσμηση. Μορφολογικά οι διαφοροποιήσεις αποδίδονται στο φυσικό περιβάλλον, για παράδειγμα ανατολικά υπάρχουν άφθονα δάση, οπότε η χρήση του ξύλου είναι περιοσσότερο εκτεταμένη και το ύφος των κτισμάτων όχι τόσο βαρύ, ενώ δυτικά το βραχώδες περιβάλλον προσφέρει άφθονη πέτρα για δομικό υλικό, οπότε το ύφος των κτισμάτων είναι βαρύ και αυστηρό.

Λειτουργικά οι χρήσεις στα σπίτια οργανώνονται κατά όροφο. Στο ισόγειο χωροθετούνται οι βοηθητικοί χώροι, π.χ το μαγειρειό, οι αποθήκες, τα κελάρια, οι χώροι για τα ζώα (αχούρια), το χαγιάτι. Στον όροφο προβλέπονται οι χώροι διημέρευσης (σάλα) και τα δωμάτια χειμερινά με λίγα ανοίγματα και τζάκι και θερινά με πολλά ανοίγματα χωρίς τζάκι. Οι όροφοι επικοινωνούν εσωτερικά με ξύλινη σκάλα. Σε αντίθεση με τις όψεις, το εσωτερικό των σπιτιών έχει πλούσια διακόσμηση, κυρίως στα σπίτια των εύπορων οικογενειών, όπως εντυπωσιακές ξυλόγλυπτες οροφές, τοίχοι ζωγραφισμένοι και πολυτελή επίπλωση.

Καθώς η περιοχή με το απαράμιλλης ομορφιάς τοπίο και τις δυνατότητες για διάφορες δραστηριότητες προσελκύει τους λάτρεις της φύσης, πολλά εγκαταλειμμένα σπίτια και αρχοντικά διαμορφώνονται σε ξενώνες μετά από ανακαίνιση με σεβασμό στην παράδοση του Ζαγορίου και αρμονική συνύπαρξη με τη σύγχρονη αρχιτεκτονική οπτική.

tsepelovo adaptive reuse

Τα παλιά κτίσματα που μετατρέπονται σε τουριστικά καταλύματα αποτελούν περίπτωση επανάχρησης και ανακαίνισης επαγγελματικού χώρου που συμβάλλει αφενός στη διάσωση τους και αφετέρου στη δημιουργία αίσθησης σπιτικής φιλοξενίας στον επισκέπτη.

Για μελέτη αποκατάστασης και προσφορά ανακαίνισης επισκεφτείτε την κατασκευαστική εταιρεία του Ιωάννη Φούσκα.

Anakainisi oikiaswww.anakainisispitiou.gr


 Πηγή εικόνων: αρχείο decobook.gr

Τελευταίες Απαντήσεις

Decosoup.com

Decobook.gr
© Copyright 2010 - DecoBook. All Rights Reserved